Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO)

Realizacja KPO służy promowaniu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej poprzez zwiększenie odporności, gotowości na wypadek sytuacji kryzysowych, zdolności dostosowawczych i potencjału wzrostu gospodarczego, łagodzeniu społecznych i gospodarczych skutków kryzysu, w szczególności dla kobiet (realizując w ten sposób cele Europejskiego Filara Praw Socjalnych), wspieraniu zielonej transformacji, przyczynianiu się do realizacji unijnych celów w zakresie klimatu oraz transformacji cyfrowej. W ten sposób interwencje realizowane w KPO wspierają cele UE w zakresie wzrostu konwergencji społeczno-gospodarczej, odbudowy i promowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego i integracji gospodarek UE, a także tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy oraz strategicznej autonomii Unii i otwartej gospodarki, generującej europejską wartość dodaną.

W ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności Polska może skorzystać w sumie z 58,1 mld euro. W wymiarze finansowym w pierwszym rządzie zaplanowano wykorzystanie w całości części środków finansowych przekazywanych jako środki bezzwrotne (czyli 23,9 mld euro).

KPO koncentruje swoje działania na sześciu europejskich filarach odpowiedzi na kryzys i budowy odporności:

🟡 zielona transformacja,

🟡 transformacja cyfrowa,

🟡 inteligentny i trwały wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu,

🟡 spójność społeczna i terytorialna,

🟡 opieka zdrowotna oraz odporność gospodarcza, społeczna i instytucjonalna,

🟡 polityki na rzecz następnego pokolenia, takie jak edukacja i umiejętności.

Adresatem proponowanych działań w ramach KPO są m.in. przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa, które otrzymają środki na dywersyfikację profilu działalności i odbudowę inwestycji, zarówno w sektorach najbardziej dotkniętych skutkami pandemii (np. sektor turystyki, kultury, gastronomii i handlu) oraz nowe inwestycje na rozbudowę potencjału innowacji, elektromobilności, wdrożenia zielonych technologii i produktów oraz rozwoju aplikacji i usług w zakresie cyfryzacji.

• Ograniczenie wpływu COVID-19 i skutków spowodowanego przez niego kryzysu na przedsiębiorstwa:

Inwestycje dla przedsiębiorstw w produkty, usługi i kompetencje pracowników oraz kadry związane z dywersyfikacją działalności (m.in. sektor HoReCa, turystyka, kultura).

Inwestycja obejmować będzie udzielanie wsparcia dla podmiotów, w szczególności przedsiębiorstw (zwłaszcza MŚP) z sektorów, które najbardziej ucierpiały w wyniku pandemii i jej skutków.

Przedmiotem wsparcia będą projekty mające na celu zmianę/rozszerzenie profilu działalności podmiotów (rozwój prowadzonej działalności lub zmianę dotychczasowego modelu biznesowego), obejmujące przede wszystkim:

🔵 inwestycje w bazę produkcyjną i usługową,

🔵 kwalifikacje pracowników,

🔵 finansowanie inwestycyjno-obrotowe.

• Zwiększenie odporności podmiotów łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych, w tym MŚP, na kryzysy oraz wzmocnienie krótkich łańcuchów dostaw żywności i systemu redystrybucji żywności. Zwiększenie konkurencyjności gospodarstw rolnych przez wdrożenie i upowszechnienie innowacyjnych rozwiązań z zakresu rolnictwa 4.0.

Inwestycja obejmować będzie:

🟡 dywersyfikację kanałów dystrybucji poprzez tworzenie lokalnych centrów przechowalniczo-dystrybucyjnych, w tym rozbudowę i modernizację infrastruktury logistycznej (w tym środków transportu) i technologicznej służącej skupowaniu, przygotowaniu do sprzedaży i wprowadzaniu do obrotu produktów rolnych, wraz z towarzyszącym systemem aplikacji cyfrowych, inwestycje w ramach regionalnych rolno-spożywczych rynków hurtowych w zakresie infrastruktury przechowywania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych i spożywczych, tworzenie miejsc bezpośredniej sprzedaży dla spożywczych produktów lokalnych (miejsca obsługi podróżnych na obszarze dróg – tzw. MOP-y, warzywniaki, zieleniaki).

🟡 wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) przetwórstwa rolno-spożywczego (podmioty istniejące i nowo zakładane) w zakresie zakupu maszyn i urządzeń do przetwarzania, przechowywania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych, specjalistycznych środków transportu do dystrybucji żywności oraz rozbudowy infrastruktury zakładów, w tym zrównoważonych i innowacyjnych technologii oraz inwestycji w obszarze gospodarki obiegu zamkniętym, ochrony środowiska, rolnictwa ekologicznego;

🟡 wsparcie w zakresie przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych i spożywczych przez rolników oraz osoby prowadzące lub rozpoczynające działalność w ramach rolniczego handlu detalicznego (RHD) i działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej (MOL), sprzedaży bezpośredniej – w tym dofinansowanie zakupu maszyn i urządzeń do przetwarzania, przechowywania i sprzedaży produktów, specjalistycznych środków transportu oraz rozbudowy infrastruktury;

🟡 wsparcie adaptacji, modernizacji budynków/hal i wyposażenia oraz środków transportu dla przewozy żywności dla organizacji charytatywnych i pożytku publicznego (OPP) zajmujących się redystrybucją żywności na cele społeczne, banków żywności wraz z towarzyszącym systemem informatycznym i rozwojem aplikacji cyfrowych na te potrzeby;

🟡 inwestycji producentów rolnych w zakresie: zakupu, montażu i utrzymania urządzeń i maszyn (np. czujniki/ sensory/ drony/ aplikacja /tablet/ wyposażenie budynku inwentarskiego np. w system zarzadzania stadem, czy kontroli jakości powietrza) oraz zakupu i utrzymania/ aktualizacji rozwiązań cyfrowych (aplikacji, oprogramowania) rolnictwa 4.0.;

🟡 inwestycji w gospodarstwach rolnych z zakresu dostosowań do zrównoważonych wzorców konsumpcji produkcji, w tym wymiana pokryć dachowych z materiałów szkodliwych dla zdrowia lub środowiska na budynkach wykorzystywanych do produkcji rolniczej i termomodernizacja tych budynków, wymiana instalacji elektrycznej i wentylacji w budynkach gospodarczych na energooszczędną, wymiana słupów nośnych impregnowanych kreozotem na plantacjach chmielu, rekompensaty za likwidację produkcji zwierzęcej z powodu ochrony przed rozprzestrzenianiem się zakażeń.

• Rozwój narodowego systemu innowacji: wzmocnienie koordynacji, stymulowanie potencjału innowacyjnego oraz współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami i organizacjami badawczymi, w tym w zakresie technologii środowiskowych:

Zapewnienie odpowiedniego poziomu cyfryzacji i robotyzacji dużych przedsiębiorstw w celu wzrostu ich produktywności, poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa oraz umożliwieniu transformacji w kierunku Przemysłu 4.0.

Wspierane będą cyfrowe projekty inwestycyjne polegające na:

🔵 wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań nakierowanych na transformację cyfrową, w tym cyfryzację procesów biznesowych (zarządczych, operacyjnych, pomocniczych) oraz cyfryzację innych aktywności gospodarczych, np. w obszarze łańcucha dostaw lub świadczonych usług,

🔵 wspieraniu transformacji w kierunku przemysłu 4.0 ze szczególnym uwzględnieniem robotyzacji i technologii operacyjnych,

🔵 wykorzystaniu technologii chmurowych oraz sztucznej inteligencji w integracji procesów produkcyjnych i biznesowych oraz zarządzania nimi, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa wdrażanych rozwiązań,

🔵 integracji poszczególnych elementów procesów biznesowych, umożliwiającej włączenie dostawców oraz klientów w proces produkcji, sprzedaży i dystrybucji,

🔵 wdrażaniu technologii komunikacji Machine to Machine (M2M), wykorzystaniu przemysłowego Internetu Rzeczy (IoT) z zastosowaniem zaawansowanych metod przetwarzania informacji,

🔵 wdrażaniu inteligentnych linii produkcyjnych, budowie inteligentnych fabryk (Smart factory),

🔵 tworzeniu dziedzinowych platform cyfrowych, w tym, dedykowanych klientom platform usług on-line oraz integracji istniejących systemów dziedzinowych,

🔵 wdrożeniu nowoczesnych technologii cyfrowych, które wspierają transformację w kierunku redukcji emisji środowiskowych (w szczególności gazów cieplarnianych) oraz redukcji wykorzystania zasobów naturalnych i zmniejszenia oddziaływania środowiskowego,

🔵 wdrażaniu dedykowanych systemów automatyzujących procesy w obszarze bezpieczeństwa cyfrowego z wykorzystaniem technologii chmurowych oraz sztucznej inteligencji, czy systemów korelacji zdarzeń i monitorowania incydentów dotyczących ochrony systemów informatycznych oraz danych osobowych. Wsparcie działań mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa danych na urządzeniach końcowych i zmierzające do automatyzacji procesów zarządzania tymi urządzeniami, a także projekty nakierowane na automatyzację szkoleń związanych z bezpieczeństwem danych i informacji oraz przeprowadzanie regularnych testów podatności organizacji na incydenty bezpieczeństwa, rozwoju kompetencji cyfrowych i informatycznych w obszarze projektowania i wytwarzania urządzeń komputerowych, rozwoju nowoczesnej infrastruktury sprzętowej oraz nowych technologii, zwiększeniu zdolności przetwarzania danych, przekształcania modeli danych i zarządzania informacjami,

🔵 wdrażaniu nowoczesnych cyfrowych miejsc pracy, m.in. poprzez wprowadzanie nowoczesnej komunikacji, pracy grupowej, pracy zdalnej z wykorzystaniem sztucznej inteligencji i automatyzacji procesów związanych z wykonywaniem obowiązków służbowych.

• Ułatwienie transformacji przedsiębiorstw w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) poprzez wsparcie projektów wpisujących się w regulacje unijne (CEAP 2020) i krajowe („Mapa drogowa transformacji w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego”).

Realizacja inwestycji służących wdrożeniu działań przewidzianych w ramach „Mapy drogowej transformacji w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego”, w tym:

🟡 wsparcie wykorzystania surowców wtórnych;

🟡 inwestycje, w tym m.in. w zakresie infrastruktury B+R służące do opracowania technologii w zakresie wykorzystania odpadów jako surowców wtórnych, których celem będzie stworzenie bardziej wydajnej gospodarki (zwiększenie ilości surowców możliwych do ponownego wykorzystania i zmniejszenie ilości surowców pierwotnych wykorzystywanych w procesach produkcyjnych, a także zmniejszenie ilości odpadów składowanych na składowiskach);

🟡 inwestycje MSP związane z wdrażaniem technologii środowiskowych w tym związanych z GOZ, których efektem będzie lepsza gospodarka materiałowa, zwiększenie efektywności energetycznej i zmiana filozofii firm w kierunku zero waste;

🟡 pilotażowe badanie składu morfologicznego wybranych hałd odpadów poprzemysłowych i powydobywczych oraz wparcie w zakresie badania jakości surowców wtórnych.